Wirtualny Portret Przodka i Lokalnej Społeczności – rok ok. 1700 Wawrzyniec Markiewicz i kościół Wasiliszki k/Grodna
Wirtualny Portret Przodka – Wawrzyniec Markiewicz, urodzony ok. 1700 roku, osiadły w Starych Wasiliszkach k/Grodna. Stare Wasiliszki powstały przed założeniem pobliskiego miasteczka Wasiliszki. W I Rzeczpospolitej był to Powiat Lidzki, w składzie województwa wileńskiego Wielkiego Księstwa Litewskiego Rzeczypospolitej Obojga Narodów – od 1569 roku. Stare Wasiliszki znane są od XV wieku, w 1489 roku na rozkaz księcia Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony Polskiej Kazimierza Jagiellończyka został wybudowany drewniany kościół św. apostołów Piotra i Pawła (odnowiony w 1540 roku ze środków Bony Sforza).
Odnaleziony dokument przez Pana Eugeniusza Siemaszko, badacza historii lokalnych rodzin, który rzecz przedstawia i dokumentuje, to wpis chrztu córki Wawrzyńca Markiewicza – Marii (Marianny) Markiewicz z ksiąg parafialnych rzymsko-katolickiego kościoła w Wasiliszkach (obecnie Stare Wasiliszki) z 1730 roku – pod numerem 35:
# Tłumaczenie:
“Dnia 16 bm. [tj. lipca] ochrzciłem Mar{iannę}* [?], ojca Wawrzyńca Markiewicza i Maria{nny}, ślub[nych] małż[onków] ze wsi parafialnej. Chrz[estni]: K{rzysz}tof Szwiło i Marianna K{…}kowa [?]; wszyscy tutejsi parafianie.”
—
Propozycja wstępnego rozczytania odnalezionych stron księgi chrztów z 1730 roku z parafii Wasiliszki (obecnie Stare Wasiliszki), Kresy Wschodnie – dla historyków i badaczy genealogii swoich rodzin.
Kościół Rzymsko-Katolicki i parafia Wasiliszki, miesiąc Junius – czerwiec 1730, chrzest, wpis numer:
1. NAZWISKA RODZIN – wierni kościoła i pozostałe dane –
30. Rodzina Wołoszyn : Marianna, córka Mateusza i Anastazji Wołoszynów, wieś …rewicze – zapewne Korewicze
31. Rodzina …….. : Marianna, córka Marcina i Marianny ? (nazwisko drobnym pismem nad tekstem), wieś Ps… – zapewne wieś Psiarce
32. Rodzina Tarasewicz (Tarasiewicz) : Katarzyna, córka Jana i Marianny Tarasewiczów, wieś Psiarce
33. Rodzina Bartoszewicz : Anna, córka Mateusza i Heleny Bartoszewiczów, wieś Lebiodka
Miesiąc Jullius – lipiec 1730, wpis numer:
34. Rodzina Kulbat : Katarzyna, córka Jerzego? i Krystyny Kulbatów, wieś Orkisze (do zlokalizowania)
35. Rodzina.Markiewicz : jak podano wyżej, córka Wawrzyńca i Maria(nny) Markiewiczów, wieś parafialna Stare Wasiliszki
Miesiąc Augustus – sierpień 1730, wpis numer:
36. Rodzina Nomeyko (Nomejko) i Krupowicz : nazwisko Nomeyko występowało w okolicach Wasiliszek do co najmniej XIX w. Co do chrzestnych, szlachciców: Antoni i Eleonora Krupowicz, to było to ich gniazdo rodowe Krupowicze par. Wawiórka – zapewne okolica Krupowszczyzna. Rodzina typowo zaściankowa. Za Czesławem Malewskim w jego dziele “Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku Powiat lidzki, oszmiański i wileński” informacje dotyczące nazwiska Krupowicz w okolicy Krupowszczyzna: “…Krupowszczyzna (1775–1926); 32 dz. – Adama i Jana s. Jana w 1849 r.; 20 dz. – Wincentego s. Karola, 20 dz. – Aleksandra s. Karola i Marianny z Jachnowiczów, 20 dz. – Pawła s. Karola oraz jego ż. Antoniny z Orzechowskich w 1852 r.; 2 dz. – Władysława s. Pawła, 15 dz. – Adama s. Wincentego oraz jego ż. Antoniny z Berdowskich, 20 dz. – Jana s. Jana oraz jego ż. Barbary z Roubów, 10 dz. – Hieronima oraz jego ż. Konstancji z Czaplów w 1891)” dz. – dziesięcina – około 1 ha
37. Rodzina Szarań : zaścianek Niewisza, kolejny zaścianek w okolicy Wasiliszek, nazwiska Szarań później nie występuje (wymarli lub zmienili nazwisko).
38. Rodzina Rouba (później Roubo, obecnie Raubo) : jedno z najpopularniejszych lokalnych rodzin drobnoszlacheckich. Rodzinnym gniazdem był zaścianek Rouby, w którym pod koniec XVIII wieku mieszkało kilkanaście rodzin o tym nazwisku, a po innych lokalnych zaściankach jeszcze więcej. Znowu za Czesławem Malewskim: “Rouba h. Drogomir, h. Rola pw. 8 XI 1820, 23 XI 1823, 22 I 1862 r. dwór Olżewo (1824), folw. Zajki (1830–1837), ok. Mazarowszczyzna (1839), Radziwoniszki (1838), wieś Janowlany (1829–1834) – par. białohrudzka ; m. Jelna (1823) – par. bielicka ; ok. Baranicha (1833), wieś Worki (1827) par. dziembrowska ; ok. Hormany (1775–1789), Songiniszki (1811), Wilkańce (1841), Żemojtele (1836– par. ejszyska; dwór Kościeniewo (1839), Możejków Wielki (1808–1814), folw. Skrybowce (1832), ok. Marciniszki (1804), Talmotowszczyzna (1835), wieś Kozarezy (1829), Korobki (1836), Ościłowce (1829), Wielkie Sioło (1831–1849) – par. iszczołńsk a ; ok. Ostrouchy (1781) – par. je lneńska; ok. Baranowszczyzna (1834), Baranicha (1837–1855), Szorkinie (1863) – par. lacka ; m. Lida (1851–1902 ; 1 dom, 2 dz. – Jerzego s. Jana w 1891), dwór Kaczanowski (1845), ok. Jodki (1789–1859) – par. lidzk a ; ok. Gaworskie (1807), Jurańce (1830), Mickańce (1807), Talmonty (1828) – par. nacka; dwór Dzitryki (1835–1841), ok. Falkowszczyzna (1824–1830), wieś Łajkowszczyzna (1839) – par. nieciecka; folw. Szeszkowszczyzna (1835–1836), ok. Baranicha (1825–1853), Kobrowce (1837), Piaski (1828–1840), Zobie (1815–1837), wieś Astapiszki (1839–1841), Lenciszki 1837), ok. Piaski (1782–1853), zaśc. Nowinka (1836) – par. nowodworska; folw. Antokol (1876), ok. Nosewicze (1833), Pocieluńce (1804–1809), Surkonty (1877–1891); 10 dz. – Jarosława s. Piotra, bez ziemi – Feliks s. Onufrego w 1891), Rukańce (1843) – par. raduńska; ok. Łahoda (1804–1843), Mokrzec Łopatowski (1789), Rząśnickie (1816), wieś Kryszyłki (1804) – par. różankowska; ok. Jundziliszki (1829–1831) – par. solecznicka; m. Szczuczyn, wieś Witty (1834) – par. szczuczyńska; m. Trokiele (1851) – par. trokielska; ok. Czaple (1819–1902; 7 dz. – Onufrego s. Jakuba oraz jego ż. Emilii z Dzieżyców w 1891), Dylewo (1891–1926; bez ziemi – Andrzej s. Jakuba w 1891), Kołomyckie (1775–1902; 8 dz. – Piotra s. Franciszka i jego ż. Salomei z Zachwatowiczów, 17,5 dz. – Jakuba s. Jakuba w 1849 r.; 15 dz. – Władysława s. Jana w 1891), Markucie (1844–1891; bez ziemi – Wincenty s. Wincentego w 1891), Mejry (1843-1926); 27 dz. – Józefa s. Wincentego, 39 dz. – Józefa s. Bonifacego w 1891), Kołomyckie (1795–1857), Krupowszczyzna (1891–1926; 20 dz. – Albina s. Antoniego oraz jego ż. Anieli z Krupowiczów w 1891), Ławrynowicze (1819), Mociasy (1775–1926; 30 dz. – Ignacego s. Franciszka, 9 dz. – Franciszka s. Antoniego w 1891), Mejry (1849), Radziwiłowce (1775–1891; 18 dz. – Józefa s. Antoniego i Anny Bartoszewicz w 1891), Rouby (1690–1926; 8 dz. – Jana s. Wincentego w 1891), Siemiejki, Szmilginie (1835–1849; 5 dz. – Piotra s. Michała i Katarzyny z Surkontów w 1848 r.; 5 dz. – Feliksa s. Antoniego oraz jego ż. Marianny z Łodziató w 1848), Stankiewicze (1775–1852), Szarkinie (1834), wieś Abramiszki (1846), Anzelmowszczyzna, Czeszejki (1834–1873), Żyniewicze (1840), Zieniewicze – par. wawiórska; ok. Dziechciary (1833), Hlebowce (1829–1832), Kosieniewo (1840), Stankiszki (1840), Starodworce (1835), Szostakowce (19 dz. Józefa s. Kajetana w 1891), Rozniatycze (1828–1854), Wołczynki, Zbroszki (1795–1834), Wielka Wieś – par. wasiliska; wieś Kuderki (1839–1856) – par. zabłocka; ok. Skobejki (1826–1832), zaśc. Oczkiewicze (1836–1841), wieś Mociewicze (1832), Ruda (1852) – par. żołudzka.”
39. Rodzina Jurgiewicz (?) : Anna, córka Michała i Zofii Jurgiewiczów? , wieś Kościeniewo
40. Rodzina ………. : Katarzyna, córka Adama i Marianny ?, wieś Psiarce
41. Rodzina Zachar (?) : Wawrzyniec, syn Stefana i Heleny Zacharków, wieś Wojejkowce
42. Rodzina Szeciło : Wawrzyniec, syn Jakuba i Barbary Szeciłów, wieś Miękisze
43. Rodzina Kocek : Wawrzyniec, syn Adama i Anna Kocków, wieś Zyboły
44. Rodzina Odziereyko (Odzierejko) : Stanisław i Franciszek, bliźnięta, synowie Wawrzyńca i Katarzyny, nazwa wsi do rozpoznania
45. Rodzina Bogacz : Michał, syn Filipa i Zofii Bogaczów, wieś Kościeniewo
46. Rodzina Wołoczko : Andrzej, syn Adama i Krystyny Wołoczków, wieś Bak… – ?
47. Rodzina …………… : Katarzyna, córka ??, wieś Kleszniaki
…
…
2. PROPONOWANE ANALIZY PORÓWNAWCZE – np. z wyszukaną bazą:
2.1 Rodziny i osoby występujące w parafii Wasiliszki wieś Stare Wasiliszki – lata 1797 -1810- najstarsze indeksy chrztów/urodzeń z nazwiskami i imionami rodziców:
1797 ur. Antoni Markiewicz, s. Mikołaja i Heleny
1797 ur. Helena Markiewicz c. Wawrzyńca i Krystyny
1797 ur. Jan Bohdziewicz s. Antoniego i Marianny z Grigiewicz (zapewne Grygowicz – uwaga moja)
1797 ur. Anastazja Wasiliewicz c. Piotra i Krystyny
1797 ur. Antoni Drożdża (Dróżdż) s. Józefa i Katarzyny
1797 ur. Aniela Bohdziewicz c. Antoniego i Marianny
1800 ur. Andrzej Markiewicz s. Wawrzyńca i Krystyny
1800 ur. Michał Markiewicz s. Mikołaja i Heleny
1801 ur. Anastazja Dróżdż c. Józefa i Katarzyny
1801 ur. Antonina Bohdziewicz c. Antoniego i Marianny z d. Grygowicz – tu podani jako Szlach. – Szlachetni – prawdop. Szlachta
1803 ur. Agata Leonowicz c. Szymona i Elżbiety
1803 ur. Antoni Drożdża (Dróżdż) s. Andrzeja i Anastazji
1803 ur. Maciej Markiewicz s. Mikołaja i Heleny
1803 ur. Paweł Markiewicz s. Jerzego i Anny
1804 ur. Antoni Drożdża (Dróżdż) s. Marcina i Katarzyny
1804 ur. Józef Markiewicz s. Wawrzyńca i Krystyny
1804 ur. Katarzyna Leonowicz c. Józefa i Teresy
1804 ur. Magdalena Zając c. Szymona i Marianny
1805 ur. Marianna Drożdża (Dróżdż) c. Jerzego i Zofii
1806 ur. Jerzy Markiewicz s. Mikołaja i Heleny
1806 ur. Józef Drożdża (Dróżdż) s. Józefa i Katarzyny
1806 ur. Katarzyna Markiewicz c. Wawrzyńca i Krystyny
1806 ur. Wawrzyniec Drożdża (Dróżdż) s. Andrzeja i Anastazji
1807 ur. Antoni Markiewicz s. Jerzego i Anny
1807 ur. Kazimierz Leonowicz s. Józefa i Teresy
1807 ur. Maciej Drożdża (Dróżdż) s. Jerzego i Zofii
1807 ur. Magdalena Drożdża (Dróżdż) c. Marcina i Katarzyny
1807 ur. Michał Drożdża (Dróżdż) s. Mateusza i Krystyny
1807 ur. Scholastyka Bohdziewicz c. Antoniego i Marianny (chrzestni podani jako Ur.)
1809 ur. Antoni Drożdża (Dróżdż) s. Mateusza i Krystyny
1809 ur. Kazimierz Drożdża (Dróżdż) s. Józefa i Katarzyny
1809 ur. Konstancja Markiewicz c. Mikołaja i Heleny
1809 ur. Rozalia Leonowicz c. Józefa i Teresy
1810 ur. Anna Grygowicz c. Józefa i Krystyny
1810 ur. Antoni Jan Wydrzycki s. Michała i Anny (tu podani chrzestni – Franciszek Wojdakowski i Anastazja Borysewicz)
Wnioski porównawcze:
2.2
—
Do zanotowania:
Znaczenie i pochodzenie nazwiska Markiewicz. Zgodnie z pracami polskiej etymologii i onomastyki nazwisko Markiewicz pochodzi od staropolskiego nazwiska/nazwania/przydomku ‘Marek’ ‘Mark’, notowane w Polsce już od XIII wieku – a pochodziły one od imienia łacińskiego Marcus związanego z bogiem Marsem – staroitalskim bogiem wojny, znanym już u Etrusków jako Maris. Mars był jednym z głównych bogów w mitologii rzymskiej.
W pierwszych archiwalnych zapisach w Polsce zanotowano w roku 1494: Szymon Marek (MCh 280): Szimon Marek de Sandecz … senior Judeorum (Casimiriensum) 1494 KmK 349 – “Kodeks Dyplomatyczny Miasta Krakowa. 1257-1506. I-II. Wyd. F. Piekosiński, MMAe – Monumenta Medii Aevi Historica rs gesta Poloniae illustrantia – Pominki Dziejowe Wieków Średnich. Kraków 1874 i nast. Wydawnictwa Komisji Historycznej Akademii Umiejętności w Krakowie.
Zgodnie z pracami polskiej etymologii nazwisko Marek, Mark na Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej, zgodnie z lokalnymi zwyczajami, przyjęło patronimiczny sufiks -ewicz (oznaczajace ‘syn Marka’).
—
Źródło załączonego dokumentu: Badania Genealogii i Historii Rodziny matki Czesława Niemena – Anny Wydrzyckiej z domu Markiewicz z tych samych Starych Wasiliszek:
album zdjęć https://narodowa.pl/exhibits/genealogia-rodziny-mamy-czeslawa-niemena-anny-wydrzyckiej/
—
W opracowaniu: Strona Narodowa.pl Tadeusz ‘Max’ Wysocki, stan na dzień 31.05.2024 – z pomocą przyjaciół z forum PTG – Polskiego Towarzystwa Genealogicznego: gł. Jan Żegota – badacz genealogii Kresów !
—
Inny przykład Wirtualnego Portretu Przodka na stronie Narodowa.pl :
“Wirtualny Portret Przodka Adam Gała – rok urodzenia 1849 – Wielka Europa i Małe Kłomnice gmina Kruszyna Królestwo Polskie pod Zaborem Rosyjskim”
https://narodowa.pl/exhibits/portret-przodka-adam-gala-rok-1849-klomnice-gmina-kruszyna
—
Narodowa.pl zaprasza do umieszczania wirtualnych portretów swoich przodków, wystarczy uruchomić funkcję DODAJ EKSPONAT: