Wirtualny Portret Przodka Adam Gała – rok urodzenia 1849 – Wielka Europa i Małe Kłomnice gmina Kruszyna Królestwo Polskie pod Zaborem Rosyjskim

Portret przodka rok 1849

“Adam Gała”

Rok 1849 przebiegał pod znakiem powstań, jakie wstrząsały Europą w roku poprzednim, a które do historii przeszły jako Wiosna Ludów. W Królestwie Polskim panował car Mikołaj I Romanow, cesarzem Francuzów był Napoleon III, w Wielkiej Brytanii od 12 lat królowała Wiktoria Hanowerska, a Papieżem był Pius IX. 4 marca Węgry utraciły niezależność i zostały włączone do Cesarstwa Austriackiego tworząc monarchię austro-węgierską. W Galicji i okręgu krakowskim wprowadzono stan wojenny, który trwał aż do 1854 r.

W 1849 roku urodzili się: 26 września – Iwan Pawłow, fizjolog rosyjski, a 7 listopada – Józef Chełmoński, polski malarz realista. W roku tym świat utracił wielkich twórców, 3 kwietnia – Juliusza Słowackiego, polskiego poetę, 25 września – Johana Straussaa ojca, kompozytora austriackiego, autora m.in. popularnego do dziś Marsza Radeckiego, a 17 października Fryderyka Chopina, niewątpliwie największego polskiego kompozytora.

W Królestwie Polskim, we wsi Kłomnice należącej do gminy Kruszyna, od 2 lat działała Kolej Warszawsko-Wiedeńska i tam też znajdował się początkowo przystanek, a potem stacja kolejowa. Budowa kolei żelaznej zdecydowała o dynamicznym rozwoju tej miejscowości. Kolej ta, była także dla Kłomniczan „oknem na świat”, umożliwiającym im szybkie połączenie zarówno z dynamicznie rozwijającą się w II połowie XIX wieku Częstochową, jak i ze Stolicą Królestwa Polskiego, Warszawą.

W 1866 r. przeprowadzono reformę administracyjną, w wyniku której utworzono gubernie i powiaty. Kłomnice znalazły się w powiecie radomskowskim, w guberni piotrkowskiej. Właśnie w Kłomnicach umieszczono Sąd Gminny obejmujący swoim zasięgiem, oprócz Kruszyny (wraz z Kłomnicami) również gminy: Garnek, Rzeki i Konary. Funkcjonował on w Kłomnicach aż do 1929 r., kiedy to już jako Sąd Grodzki, został przeniesiony do Pławna.

Mieszkającym w Kłomnicach małżeństwu Stanisławowi i Franciszce z Szymczyków Gała urodziło się kolejne dziecko, któremu na chrzcie świętym, odbytym w liczącym 60 lat kościele parafialnym św. Marcina, dano na imię Adam. Dzieciństwo Adama przypadło na okres przed Powstaniem Styczniowym, któremu początek dała przeprowadzona w Warszawie w nocy z 14 na 15 stycznia 1863 roku branka1.

Adam Gała miał wtedy 14 lat. Wydarzenia powstańcze nie ominęły także rodzinnych Kłomnic. Latem, 28 sierpnia 1863 roku pod leżącymi między Kruszyną, a Kłomnicami Nieznanicami miała miejsce jedna z większych bitew powstańczych2. Dowodzona przez generała Edmunda Taczanowskiego brygada kawalerii została tam pokonana przez armię carską. Prawdopodobnie w tym czasie w Kłomnicach także stacjonowały oddziały wojsk. Wspomnieniem tamtych wydarzeń jest do dziś istniejące grób powstańców na cmentarzu parafialnym w Kłomnicach oraz groby na cmentarzu w Kruszynie . 15-letni wówczas Adam zapewne był świadkiem tamtych, powstańczych wydarzeń. Rok następny, to upadek Powstania Styczniowego i początek rusyfikacji na terenach Królestwa Polskiego, ale także wprowadzone dekretem cara Aleksandra II uwłaszczenie chłopów.

—

Portret przodka opisał i zawiesił na wirtualnej ścianie galerii Narodowa GA.PA, dnia 29.02.2024 r.: JM