Pamiątka “History of Moszczenica 1348-1998” – “Historia Miejscowości Moszczenica 1348-1998”
“History of Moszczenica 1348-1998”
A partial translation of the book ” History of Moszczenica 1348-1998. Moszczenica history outline was sent to us by the Mayor, Mr. Jrzy Wal~ega( many thanks!). Following the posts of Mary Ann and Thomas from the USA and the kindness of Mr. Wal~ega we have a deep hope that all the names and surnames of the inhabitants of the town who immigrated to the USA will be helpful to those who are searching for their relatives and roots in Poland.:
1. Page 41
Jakub Dobek about 1845 transferred the countryhouse rights to his son Marcin. Marcin’s daughter was married to Michal Wałega in 1870. Michal Wałega was an educated man and the Community Council elected him to the position about 1882 as Mayor of Moszczenica. He was on the post until the end of his life in 1895. After his death , his wife Bronislawa managed the countryhouse with full energy.
2. Page 75
(First Wave of Emigration 1880-1890) Very hard conditions for the inhabitants of Mosczenica forced many to leave the village to go abroad. Most of the people imigrated to USA to different cities mainly to New York and Chicago. In the first wave of the emigration from 1880-1890 from Mosczenica emigrants numbered 99. To America 93; Hungary 4; Russia; 1 and one to Kongresowa area of Poland.
Married men left to earn money and returning after several years and brought the salaries . After returning they invested in homes and land. For example, Teofil Hudzik brought from the US 2000 zlotys (reński), Wawrzyniec Brach with 1500 zlotys and purchased 6 “morgów”; Stanisław Dobek 7 “morgów” of land. From the 99 emigres 18 returned after a few years to Moszcenica.There were others ; Maciej Wacek, Szczepan Dudek, Bonifacy Stec, and Ignacy Dobek.
Others left for the USA with their families. For example Daniel Markowicz and Franciszek Wałega with his wife and four children. Piotr Osika with his wife and two children also went to the US. Eleven families left Moszczenica to go abroad. There were also children and brothers and sisters of the families who emigrated earlier. Family registers (status animarum_ noted 12 cases: 5 children from the farm of Stanislaw Stec; 9 from the farm of Walenty Wszołek; 7 from the farm of Kazimierz Kucharczyk and so on. In general all of these children did not return to Moszcenica.
3. Page 76
(Second Wave of Emigration 1890-1920) According to Parish church data the second wave of emigration took place between the years of 1890-1920. In this period 911 emigrated . To America; 872; and to other countries 39 which included Italy and Hungary. To the USA left Jan Rymek 6 persons; Franciszek Dziuban 5 persons; Antoni Pierz, 9 persons; Julian Kowalski, 5 persons; Szymon Kupiec, 5 persons; Jakub Hołda, 4 persons; Kazimierz Kukla ,7 persons and others. Also leaving were brothers and sisters from the families of Stanislaw Dobek 4 persons; Jan Augustyn,4 persons ; Sebastian Górski, 8 children; Wojciech Bobola, 9 children and from the family of Wojciech 6 children and others not named.
4. Page 112
(end of XIX c.) From Moszczenica emigrated “over the ocean” some tens of persons mainly to the USA and Brazil. They were the first of young people 18 years ; Władyslaw Pierz and Jan Wałega but also others who were older who left their families: Helena Bożek left 5; Karolina, Marianna, Apolonia, Stefania and Zofia. In the USA the emigrants had different luck. Jan Wałega attained his own pork butcher shop but mentioned that Helena Bożek was in poverty.
They all worked very hard in plants and mines.
Their song of Polish imigrants:
Próżne myśli w głowie były,
Za morze mnie wywabiły,
Ameryka obcy świat,
Tułałem się kilka lat.
Ciężka praca tam górnika,
podziemnego robotnika.
Ameryka obcy świat, tułałem się kilka lat.
(Sorry, no translation, somebody can help and do it ? We think they are fantastic words).
#internet gallery of sharing family memories and feelings GA.PA
Poland/USA
1. Do: Pani Danuta Luboch, Moszczenica
Ośrodek Kultury i Biblioteki
Szanowna Pani Danuto,
z ogromną radością otrzymaliśmy Pani mail.
Rzeczywiście historia tego wpisu do internetowej galerii Narodowa GA.PA jest niezwykła.
Kilka miesięcy temu Pani Mary Ann z USA oraz Thomas Watega z USA skierowali prośbę do nas poprzez amerykańskie internetowe forum genealogiczne o pomoc w odnalezieniu rodziny z państwa okolic i okazało sie, że ich rodzinne korzenie niosą ich historie życia do Moszczenicy. Dzięki Panu burmistrzowi Wałędze (Wałęga – a więc prawdopodobnie Watega po zmianie na amerykański!) dostaliśmy tę książkę o Moszczenicy. Kilka stron przetłumaczyłem, cała książka została wysłana do USA – jest ona dla nich największym skarbem rodzinnym. Prawdopodobnie będzie tłumaczona na amerykański.
Pozwalamy sobie umieścić Pani mail w galerii GA.PA – Amerykanie i inne osoby z całego świata będą mogły to przeczytać i dowiedzieć się, gdzie można zgłosić się po dalsze materiały o Moszczenicy. Zawsze służymy pomocą w ew. tłumaczeniu.
Natomiast, Pani Danuto – mamy przeogromną prośbę – czy moglibyśmy otrzymać tę płytę z kolędami? (najlepiej na CD) i zgodę na umieszczenie fragmentów czy całości w naszej internetowej galerii? Proszę sobie wyobrazić wzruszenie wielu osób z całego świata, kiedy będą mogli posłuchać kolęd z Moszczenicy! Kiedy będą mogli kliknąć na odpowiednie miejsce w polskiej galerii GA.PA przy informacji o Moszczenicy i posłuchać w Święta Bożego Narodzenia kilku kolęd. Nie każda z tych osób (czasami w bardzo podeszłym wieku) będzie mogła jeszcze do Polski przyjechać.
Bardzo często dla nich internet jest ostatnią szansą “dotknięcia” ziemi rodzinnej i ojczystej.
Naprawdę bylibyśmy za to wdzięczni.
Z serdecznym pozdrowieniem,
Dyrektor firmy DHO/Warszawa
+ niekomercyjna internetowa galeria Narodowa GA.PA:
www.narodowa.pl
Z wielkim zainteresowaniem przeglądnęłam zawartość strony i odkryłam informacje o swojej gminie Moszczenicy. Ja jestem pracownikiem Ośrodka Kultury i Biblioteki w Moszczenicy. Jeśli byliby Państwo zainteresowani publikacjami na temat naszej gminy, bardzo chętnie możemy się z Państwem podzielić takimi.Wydajemy kwartalnik “Echo Moszczenicy” mamy nagraną płytę z kolędami w wykonaniu naszego chóru wiejskiego. Z terenu Moszczenicy bardzo wiele osób w początkach XX wieku emigrowało. Z mojej rodziny również. Gdy żyła moja babcia to utrzymywała kontakt, bo wyjechała jej siostra i bracia. Jeśliby były osoby zainteresowane wydarzeniami w Moszczenicy możemy przekazać kilka egzemplarzy naszej lokalnej gazety, może ktoś z sentymentem poczyta.
pozdrawiam
Danuta Luboch – Ośrodek kultury i biblioteki w Moszczenicy